Πέμπτη 4 Νοεμβρίου 2010

Σαν να μην σ΄ έχασα ποτέ…… να’ μαστε πάλι

Σαν να μην σ΄ έχασα ποτέ…… να’ μαστε πάλι

Σαν να μην σ΄ έχασα ποτέ……να’ μαστε πάλι. Μαζί. Πάντα μαζί μου είσαι.
Ανάμεσα σε γη και ουρανό σε αναζητώ. Κάπου εκεί, κάπου ενδιάμεσα σε πράγματα που δεν φαίνονται με το ανθρώπινο μάτι, εμείς επικοινωνούμε. Τα βήματα σου πιο πίσω, να με ακολουθείς, να με προσέχεις. Δεν κοιτώ πίσω, ξέρω, αισθάνομαι. Δεν σε επισκέπτομαι, δεν χρειάζεται, εσύ ξέρεις. Τώρα, ξέρεις ακόμη περισσότερα. Έλα ακόμη πιο κοντά, ειδικά τώρα. Ποια γλώσσα είναι ικανή να σε αποτυπώσει; Ποια ζωγραφική τέχνη; Καμία. Εσύ είσαι αιώνια γιατί υπάρχεις μέσα μου, ζωντανή.
11-10-98, πριν πολλά χρόνια. Δεν έφυγες. Νόμισα πως έφυγες. Δεν είναι δυνατόν. Δεν με χαιρέτησες, άρα ήξερες πως είσαι μαζί μου.
Σαν να μην σ΄ έχασα ποτέ……να’ μαστε πάλι. Μέσα μου γίνεται πόλεμος. Εσύ χαμογελάς γιατί ξέρεις. Πάντα ήξερες, για αυτό δεν μίλαγες. Όσοι ξέρουν σιωπούν. Μέσα στη δίνη, είσαι γαλήνη. Ηρεμείς τις καταστάσεις γιατί αγαπάς μόνο την ήρεμη καταιγίδα. Με επισκέπτεσαι ξαφνικά και φεύγεις. Μου ζητάς να ψάξω και σε βρίσκω. Όταν χάνομαι-που συμβαίνει συχνά- με ακολουθείς και μέσα σου γελάς γιατί πάλι ξέρεις. Μόνο με τα μάτια, ξέρεις. Ίδια μάτια γνώρισα.
Σαν να μην σ΄ έχασα ποτέ……να’ μαστε πάλι. Αλήθεια, αν με ρωτήσεις την ηλικία της ταυτότητάς σου, θα πρέπει να σκεφθώ με μαθηματικούς όρους για να την προσεγγίσω-και αν-σωστά. Δεν με νοιάζει. Εγώ νοιώθω μαζί σου πιτσιρικάς, σε αλάνα, χωρίς προστατευτικά σύρματα. Η μουσική υπάρχει μέσα μου Βάβω μου, στιγμές είναι τόσο δυνατή που την ακούω μόνο εγώ και άλλες είναι τόσο σιγανή που δεν μου αρέσει. Μέσα στη μουσική είναι η φωνή σου. Δυνατή και χαμηλή. Δυναμώνει στη λύπη, χαμηλώνει στη χαρά. Εσύ ξέρεις. Τώρα ακόμη περισσότερο.
Σαν να μην σ΄ έχασα ποτέ……να’ μαστε πάλι. Μεγαλώνει η μορφή σου, μικραίνει η απόσταση. Είσαι εδώ, με ακους, σε ακούω.
Σαν να μην σ΄ έχασα ποτέ……να’ μαστε πάλι . Δεν σε έχασα ποτέ. Ποτέ.

Δευτέρα 4 Οκτωβρίου 2010

Η ΚΑΘΕ ΜΟΡΦΗ ΤΕΧΝΗΣ ΕΙΝΑΙ ΣΤΡΑΤΕΥΜΕΝΗ

Η ΚΑΘΕ ΜΟΡΦΗ ΤΕΧΝΗΣ ΕΙΝΑΙ ΣΤΡΑΤΕΥΜΕΝΗ


O άνθρωπος σε κάθε έκφανση της ζωής του,ανεξαρτήτων ενδιαφερόντων, επαγγελματικών δραστηριοτήτων, κοινωνικής τάξης, έχει διαμορφωμένη κάποια θεώρηση, κοσμοαντίληψη. Δηλαδή σύμφωνα με τον τρόπο που αντιλαμβάνεται τον κόσμο , έχει ως αποτέλεσμα να προτείνει, να αποτυπώνει την ιδεολογία του. Η έγγραφη ή προφορική διατύπωση μιας θέσης σε ταξικές κοινωνίες αντιστοιχεί σε συγκεκριμένα ταξικά συμφέροντα ή επιμέρων ομάδων. Οποιοσδήποτε άνθρωπος που λαλεί, σκέφτεται ,γράφει, προτείνει, συνδέεται με τα κοινωνικά συμφέροντα, υπηρετώντας το αξιολογικό τους σύστημα, ανεξάρτητα τις όποιες προθέσεις του. Έτσι αποδεικνύεται ότι ο πνευματικός άνθρωπος είναι στρατευμένος στο αξιολογικό του σύστημα .Όλοι οι άνθρωποι της τέχνης που στρέφονται ενάντια στους ΄΄στρατευμένους΄΄ κρύβουν την στρατευμένη τους κατεύθυνση αξιών, αισθητικής, μορφών γραφής, στάσης ζωής, ιδεολογίας, κριτικής θέσης για την ζωή .Ακόμα και όσοι δεν εντάσσονται ή δεν χρησιμοποιούνται από κάποιον κομματικό-πολιτικό σχηματισμό υπηρετούν στρατευμένη τέχνη ,ανεξάρτητα τις υγιείς ή όχι προθέσεις τους. Κατά συνέπεια , η καθ’ υπαγόρευση πνευματική δημιουργία αντιτάσσεται στην ελευθερία του καλλιτέχνη διότι εξυπηρετεί σχεδιασμένα πολιτικά συμφέροντα, ανεξαρτήτως πολιτικής γραμμής και υπηρετεί εφήμερα και πρόσκαιρα συμφέροντα που δεν αντέχουν στο χρόνο της ιστορικής διαδρομής.

Παρασκευή 10 Σεπτεμβρίου 2010

Tο μέλλον της αθλητικής δημοσιογραφίας

Tο μέλλον της αθλητικής δημοσιογραφίας

Βιώνουμε μια ιστορική περίοδο μετασχηματισμού που οι αλλαγές που συντελούνται επηρεάζουν σχεδόν όλον τον πλανήτη. Τα αίτια αυτού του μετασχηματισμού είναι η εξέλιξη της επιστήμης, της τεχνολογίας και η ανάπτυξη της δυτικής βιομηχανίας.
Η σημερινή εποχή χαρακτηρίζεται ηλεκτρονική διότι κυριαρχεί η ακουστική και η οπτική εκδοχή ως μέσο επικοινωνίας της κοινωνίας. Συνεπώς, ο δημοσιογράφος καλείται να ανταποκριθεί σε πολλά και –συχνά- αντικρουόμενα θέματα, με αποτέλεσμα τη διάσπαση των λειτουργιών, των αρμοδιοτήτων και του χρόνου του. Με την είσοδο των νέων τεχνολογιών, οι δημοσιογράφοι υποχρεούνται στον επαναπροσδιορισμό της επαγγελματικής τους ταυτότητας.
Το μέλλον της αθλητικής δημοσιογραφίας στην εφημερίδα, με κατάλληλους χειρισμούς, είναι ευοίωνη. Καθόλου τυχαίο δε θεωρείται ο μεγάλος αριθμός-για τα ελληνικά δεδομένα-αθλητικών εφημερίδων. Αν αναλογιστούμε ότι ο ελληνικός αθλητισμός δε συγκαταλέγεται στις παρυφές της θεαματικότητας και της εμπορικότητας της Ευρώπης, εντούτοις η αναγνωσιμότητα είναι αρκετά υψηλή σε σχέση με τον πληθυσμό. Σύμφωνα με την ΠΗΓΗ ΕΙΗΕΑ για το έτος 2009 και Δελτία Κυκλοφορίας Πρακτορείων Διανομής για το 2010 μολονότι παρουσιάζεται μια μείωση αναγνωσιμότητας των αθλητικών εφημερίδων, ωστόσο το ενδιαφέρον των αναγνωστών παραμένει σημαντικό.
Τα επόμενα χρόνια η εφημερίδα οφείλει να αλλάξει για να μη θεωρηθεί δεδομένη, παραδοσιακή και στάσιμη. Ο στόχος της είναι να γοητεύει το αγοραστικό κοινό όχι με τεχνάσματα- πρωτοσέλιδα αλλά να παρέχει την έγκυρη και αντικειμενική ενημέρωση. Ένας τρόπος για να το επιτύχει είναι να αφουγκραστεί μεν την κοινωνία αλλά να μην καθοδηγείται από τα οπαδικά αισθήματα. Η υπερβολή και ο φανατισμός-αν και απευθύνεται στα ταπεινά ένστικτα του ατόμου-έχει βραχυπρόθεσμες ωφέλειες αλλά μακροπρόθεσμα ακόμη και οι φανατικοί οπαδοί θα απομακρυνθούν από αυτήν.
Η εφημερίδα πρέπει να στρέψει την προσοχή της στο φυσικό της χώρο, την κριτική των αθλητικών δραστηριοτήτων. Ο αναγνώστης είναι πια περισσότερο ενημερωμένος για τα αθλητικά τεκταινόμενα-συγκριτικά με τα προηγούμενα χρόνια-και ενδιαφέρεται να διαβάσει μια διαφορετική προσέγγιση που πιθανώς να μην μπορεί αυτός να σκεφτεί ή να αντιληφθεί. Η παρουσίαση των επιδόσεων ενός αθλητή ή το σκορ ενός ποδοσφαιρικού αγώνα δεν θα είναι πια το ζητούμενο. Θεωρείται γνωστό αφού η πληροφόρηση είναι ραγδαία και άμεση. Το ενδιαφέρον στρέφεται στην ανάλυση πίσω από τις γραμμές, πίσω από την οπτική εικόνα μιας αθλητικής δραστηριότητας, δηλαδή στο γιατί και στο διότι.
Ο αναγνώστης είναι απαιτητικός και δύσκολος να εμπιστευτεί το χρόνο και τη διάθεση του σε μια εφημερίδα που δε θα του προσφέρει μια ικανοποιητική-αντικειμενική με σαφήνεια ανάλυση.
Το μέλλον της εφημερίδας ανήκει στους ίδιους τους δημοσιογράφους. Οι ομάδες δημοσιογράφων ίσως να είναι μια λύση-απάντηση στα μεγάλα εκδοτικά συγκροτήματα που με πρόσχημα τον αθλητισμό, τον εκμεταλλεύονται μόνο εμπορικά.
Η θεματολογία της εφημερίδας θα αλλάξει για να εξελιχθεί. Η παρουσίαση ιστορικών στοιχείων των αθλητικών δραστηριοτήτων, οι στατιστικές αναλύσεις των γεγονότων θα είναι στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος διότι η εφημερίδα έχει χάσει το πλεονέκτημα του αιφνιδιασμού της είδησης αφού πήρε την σκυτάλη το ραδιόφωνο, η τηλεόραση και το διαδίκτυο.
Στις αθλητικές εφημερίδες τεράστιο ενδιαφέρον θα έχουν και οι πολιτικές επισημάνσεις-αναλύσεις διότι ο αθλητισμός και η πολιτική καλώς ή κακώς συνδέονται. Η θέση του εξειδικευμένου αθλητικού-πολιτικού συντάκτη θα είναι επιτακτική ανάγκη για να καλύψει την άγνοια του αναγνώστη στο πώς το κράτος «χρησιμοποιεί» τον αθλητισμό και γιατί.
Η αθλητική εφημερίδα δεν θα εκδίδεται απλώς για την ενημέρωση αλλά θα είναι ένα μικρό βιβλίο προβληματισμού.
Το ραδιόφωνο εξελίσσεται ως ένα Μέσο που θα μπορεί να το ακούει κανείς όποτε θέλει, όπου θέλει και όπως θέλει. Ο ακροατής θα επιλέγει, θα διαλέγει τι θα ακούει όχι μόνο το πρόγραμμα, τον αθλητικό σταθμό, αλλά και από τη συσκευή που τον βολεύει. Στο μέλλον θα έχει περισσότερο χαρακτήρα διασκέδασης αλλά και επικοινωνίας ανάμεσα στον εκφωνητή-παραγωγό και στον ακροατή. Ο ραδιοφωνικός παραγωγός θα πρέπει να έχει ψηφιακές γνώσεις γνωρίζοντας την αξία των κωδίκων δεοντολογίας.
Η χρηστική του λειτουργία θα είναι να ενημερώνει σωστά και χωρίς υπερβολές. Οι απεσταλμένοι ανταποκριτές θα πρέπει να καταγράφουν τα γεγονότα τη στιγμή της δημιουργίας τους και να ανακοινώνονται ταυτόχρονα. Δεν θα υπάρχει η πολυτέλεια του χρόνου αν και αυτό ίσως να επιβαρύνει την αξιοπιστία μέσα στο κυνήγι της είδησης.
Το μέλλον του ραδιοφώνου είναι ιντερνετικό. Θα διαφοροποιηθεί σημαντικά λόγω της εισαγωγής της ψηφιακής τεχνολογίας στη λειτουργία, στην οργάνωση και στο περιεχόμενο του, και θα μεταδίδεται μέσω δορυφόρων και όχι μέσω των F.M. Η μετάδοση των αθλητικών δραστηριοτήτων θα εκλείψει ή θα περιοριστεί εξαιτίας της έλλειψης της εικόνας. Ο σκοπός του θα είναι να ενημερώνει για τις τρέχουσες εξελίξεις, να σχολιάζει και να ψυχαγωγεί χωρίς ακρότητες.
Ακόμα και οι ακροατές θα εκπαιδευτούν τεχνολογικά για να παρακολουθήσουν την ραδιοφωνική ψηφιακή ανάπτυξη και η επικοινωνία με το Μέσον θα είναι άμεση, ζωντανή και διαλογική. Ο ακροατής θα καθορίζει το είδος της συζήτησης, τον προβληματισμό του και πιθανώς να είναι και άσχετος με τα αθλητικά δρώμενα. Εξάλλου το ραδιόφωνο πάντοτε λειτουργούσε και σαν ψυχολόγος σε καιρούς χαλεπούς και μοναξιάς.
Η τηλεόραση έχει το πλεονέκτημα της εικόνας. Είναι ένα Μέσο που συνεχώς και ολοένα εξελίσσεται. Μέσα από τις πολλαπλές οθόνες και την ψηφιακή ανάλυση, γίνεται λεπτομερής απεικόνιση των φάσεων. Η αθλητική δημοσιογραφία οφείλει να προσαρμοστεί στα νέα τεχνολογικά τεκταινόμενα, ο δημοσιογράφος να αποκτήσει εξειδικευμένες γνώσεις-όπως η τρισδιάστατη εικόνα με τα ειδικά γυαλιά για τη θέαση του υλικού- για να έχει τη δυνατότητα να παρουσιάσει στο κοινό τις καινοτομίες της τεχνολογίας και να φέρει τον τηλεθεατή μέσα στο αγωνιστικό τερέν.
Οι περισσότεροι άνθρωποι πληροφορούνται, ενημερώνονται από τις τηλεοπτικές εικόνες, με βασικό αποτέλεσμα αυτές να διαπλάθουν, να σχηματίζουν την ‘’εικόνα’’ για το τι συνέβη σε αθλητικές δραστηριότητες.
Το μέλλον ανήκει στη Web TV όπου μια συνηθισμένη τηλεόραση μέσω του ιντερνέτ συνδέεται και ο δημοσιογράφος ενημερώνει, σχολιάζει τα αθλητικά δρώμενα. Είναι το ψυχρό μάτι που αναλύει διεξοδικά μια αθλητική φάση, και ο δημοσιογράφος πρέπει να είναι κατάλληλα εκπαιδευμένος και πεπειραμένος για να μην υποπέσει σε λανθασμένες εκτιμήσεις.
Η αθλητική δημοσιογραφία θα στηριχθεί στην τηλεόραση και θα αναπτυχθεί και θα εξελιχθεί και θα έρθει σε επαφή με τα πιο απομακρυσμένα μέρη της χώρας. Η δορυφορική τηλεόραση θα παρέχει τη δυνατότητα να παρακολουθήσει ο τηλεθεατής και τα ξένα αθλητικά προγράμματα. Ο δημοσιογράφος θα είναι ο οδηγός του, ο μεταφραστής του, να τον κατευθύνει στα γεγονότα και να τον ενημερώνει.
Θα καλύπτονται τα περισσότερα αθλητικά προγράμματα άμεσα, γρήγορα και ζωντανά. Αυτό προϋποθέτει άριστη γνώση της τεχνολογίας και γνωστική ετοιμότητα του δημοσιογράφου.
Η τηλεόραση είναι ένα απαιτητικό Μέσο που δε συγχωρεί εύκολα μια λανθασμένη εκτίμηση του δημοσιογράφου. Για αυτό η αθλητική δημοσιογραφία έχει την ανάγκη-περισσότερο από ποτέ-τον καταμερισμό της εργασίας.Ο καθείς στην ειδικότητα του. Ο εξειδικευμένος δημοσιογράφος στο ποδόσφαιρο, στο μπάσκετ, στο άλμα επί κοντό .Οι απαιτήσεις είναι τεράστιες και δύσκολα ένας να καλύψει, να είναι γνώστης όλων των αθλημάτων.
Το μέλλον της αθλητικής δημοσιογραφίας συνδέεται ευτυχώς ή δυστυχώς και με τις προτιμήσεις του κοινού. Η τηλεόραση είναι ένα βιομηχανικό προϊόν που ζει με τα διαφημιστικά πακέτα. Όσο η ζήτηση είναι μεγάλη για ένα αθλητικό είδος-όπως το ποδόσφαιρο-τόσο η προσφορά του θα είναι ανάλογη. Αντιθέτως, τα μη γνωστά αθλήματα που δεν έχουν πολλούς φίλους θα πάψουν να προβάλλονται. Το τίμημα του βιομηχανικού πολιτισμού είναι μεγάλο.
Το μέλλον της αθλητικής δημοσιογραφίας-συγκριτικά από όλα τα Μέσα-βρίσκεται στο ίντερνετ. Το μέλλον του Διαδικτύου βρίσκεται στο video. Θεωρείται το πιο γρήγορο, το πιο ζωντανό ρεπορτάζ, είναι άμεσο και επίκαιρο. Ο δημοσιογράφος πρέπει να βρίσκεται πριν από την είδηση και να την ανακοινώνει ταυτόχρονα με την πραγματοποίησή της. Ο χρόνος μετάδοσης είναι σημαντικός όσο ταυτόχρονα σημαντική είναι και η αξιοπιστία της. Ο χρήστης θα έχει τη δυνατότητα να παρακολουθεί στιγμιότυπα με εξαιρετικό ενδιαφέρον. Αυτό προϋποθέτει την ύπαρξη μιας πεπαιδευμένης και κατάλληλης εξειδικευμένης δημοσιογραφικής ομάδας που θα στελεχωθεί και θα φέρει εις πέρας το επαγγελματικό καθήκον της. Οι προκλήσεις είναι τεράστιες και ο αθλητικός δημοσιογράφος θα πρέπει να γνωρίζει πώς να βοηθά τον καταναλωτή-χρήστη στη διαχείριση των ιστότοπων, των sites, πώς να έρχεται σε επικοινωνία με τα μέλη της δημοσιογραφική ομάδας για να τον ενημερώνει συχνά και αξιόπιστα.
Η αθλητική δημοσιογραφία θα προβάλλει στο ίντερνετ πληροφορίες και υλικό, με κείμενα, εικόνες, ήχους και βίντεο που έχει δημιουργηθεί στο παγκόσμιο ιστό ( World Wide Web ). Θα υπάρχει οπτική επαφή και ηχητική επικοινωνία με συνομιλητές, δυνατότητα που επιτρέπει την τηλεσυνδιάσκεψη.
Η online επικοινωνία και ενημέρωση αναδεικνύει το ρόλο της τεχνολογίας σε εταιρίες παροχής υπηρεσιών. Η είδηση θα πρέπει να διασταυρώνεται αποτελεσματικά γεγονός που προσφέρει μεγάλη διευκόλυνση και εξοικονόμηση χρόνου. Στο επίκεντρο του ιντερνετικού ενδιαφέροντος είναι η αξιόπιστη είδηση και ο σεβασμός στο πρόσωπο του χρήστη. Στόχος της δημοσιογραφίας είναι να αποδείξει την υψηλή ποιότητά της.
Η αθλητική δημοσιογραφία είναι ήδη παρούσα στο ίντερνετ. Το μέλλον της είναι άγνωστο, δεν μπορεί κανείς να το γνωρίζει. Πιθανώς η συνεχής ανανέωση της τεχνολογίας θα δημιουργήσει νέες εστίες επικοινωνίας που θα επηρεάσουν τη δημοσιογραφία. Οι νέες πλατφόρμες θα δώσουν τη δυνατότητα να αναδεικνύονται πληροφορίες ακόμη και να αποκαλύπτονται οι πηγές μιας είδησης.
Ωστόσο, μεγαλύτερη σημασία έχει η ποιότητα του περιεχομένου, η αξιοπιστία, η άμεση πρόσβαση στην πληροφόρηση και η σχέση εμπιστοσύνης του δημοσιογράφου και του αναγνώστη-ακροατή-τηλεθεατή- χρήστη.

Χρήστος Σοροβέλης

Σάββατο 3 Ιουλίου 2010

ΟΙ ΠΟΛΕΙΣ ΔΕΝ ΑΝΤΕΧΟΥΝ -ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΥΠΟΜΕΝΟΥΝ ΚΑΡΤΕΡΙΚΑ

Κυριαρχεί η αποσπασματικότητα σε κάθε έκφανση της ζωής. Όλα αλλάζουν αλλά τα ίδια μένουν. Η παγκόσμια οικονομία καταρρέει, οι ανθρώπινες σχέσεις καταρρέουν ως απόρροια αυτής και όλοι μαζί αγκαλιασμένοι αναμένουμε την Άνοιξη. Ποιος είναι ικανός να τη φέρει εκτός από εμάς;
Περπατώ στην Αθήνα. Άθλιοι οι δρόμοι. Όχι γιατί είναι βρώμικοι αλλά γιατί εμείς είμαστε. Ποιος ευθύνεται; Οι άλλοι; Πάλι οι άλλοι; Η προσωπική ευθύνη δεν υφίσταται; Πάλι κάτω από το πέπλο της ψευδαίσθησης;
Οι πόλεις δεν αντέχουν. Έχουν πνοή και διαμαρτύρονται αλλά ποιος είναι ικανός να τις ακούσει και να τις αισθανθεί; Εδώ και πολλά χρόνια φωνάζουν δυνατά. Η επιστήμη δύναται να φτιάξει πόλεις, χωριά με ενέργειες από τη φύση. Η φύση ανήκει στον άνθρωπο. Ο άνεμος, ο ήλιος, τα κύματα είναι ικανά να καλύψουν και να αντιμετωπίσουν την παγκόσμια έλλειψη ενέργειας. Η πρόσβαση της να είναι δωρεάν για να προσφέρει αγαθά και υπηρεσίες σε όλους τους ανθρώπους.
Ουτοπία; Ό,τι δεν μπορούμε να φανταστούμε είναι ουτοπία. Ποιος θα φανταζόταν ότι θα επικοινωνούμε με υπολογιστές πριν λίγα χρόνια; Αυτός που θα τολμούσε να το εκφράσει, θα χαρακτηριζόταν τουλάχιστον ονειροπόλος.
Ας χαρακτηριστώ ονειροπόλος και ας περπατήσω στην Αθήνα της ουτοπίας. Δε θα χρειάζεται να αγοράσω πλαστικό ή χάρτινο εισιτήριο αλλά θα είναι δωρεάν τα μέσα μαζικής μεταφοράς. Ο ήλιος θα φαίνεται πιο καθαρός, τα τρόλεϊ δε θα λειτουργούν με τεχνητή ενέργεια και τα αυτοκίνητα θα κυκλοφορούν με φυσικές ενέργειες. Οι άνθρωποι δεν θα αναγκάζονται να εργάζονται τόσες πολλές ώρες για να καλύψουν τις ψεύτικες ανάγκες τους αλλά θα προσφέρονται όλα και σε όλους από τη φύση με τη δύναμη της επιστήμης και της τεχνολογίας.

Κυριακή 27 Ιουνίου 2010

H TIMH….TIMH EXEI

H TIMH….TIMH EXEI

Ο πολιτισμός της μηδενικότητας είναι πολιτισμός του θεαθήναι και της ακοής , αλλ’ όχι πολιτισμός του Λόγου. Γρυλλίζουμε , φωνασκούμε , χρησιμοποιούμε εξυπνίστικες ατάκες , τεμαχίζουμε τις λέξεις για συντομία , αφού είμαστε άλλωστε συνήθεις να τεμαχίζουμε και τα αισθήματα μας , χωρίς να αισθανόμαστε τύψεις ή ντροπή .
Ένας άρρωστος , γυμνός κόσμος που δεν κατορθώνει να διαφυλάξει τον ανθρωπισμό , αφού καθημερινά συναλλαζόμαστε με την ευτέλεια , την ποταπότητα , τη χυδαιότητα..
Ο πολιτισμός της μηδενικότητας σκέφτεται για εμάς , χωρίς εμάς , προβάλλει τη στασιμότητα με συνοδεία τυμπάνων για να μας υπνωτίσει , και εμείς παρελαύνουμε αμέριμνοι , ηλίθιοι μέσα στην ευτυχία μας .
Οι σχέσεις των ανθρώπων διέπονται από πνεύμα παζαρέματος και συμφέροντος . Κυριαρχούνται από τους νόμους της αγοράς όπου ο στόχος των ανθρώπων είναι να πουλήσουν τους εαυτούς τους στην αγορά σε ικανοποιητική τιμή .Τελικά η τιμή ….τιμή έχει .
Η αγορά αποφασίζει για την αξία και τον βαθμό πνευματικής διαύγειας του ανθρώπου και η συνολική προσωπικότητα αντιμετωπίζεται και κοστολογείται ως εμπόρευμα προς πώληση.
‘’Ποιος είμαι ;; ‘’
‘’Είμαι όπως με κατευθύνετε , όπως εσείς αποφασίζετε ΄΄.

Σάββατο 5 Ιουνίου 2010

ΜΕΤΑ ΑΠΟ 1973 ΧΡΟΝΙΑ

ΜΕΤΑ ΑΠΟ 1973 ΧΡΟΝΙΑ


΄΄Λοιπόν πως φτάσαμε ως εδώ και πότε θα αλλάξει ο κόσμος ;΄΄ αναρωτήθηκε ο Δάσκαλος και Ποιητής Τάσος Λειβαδίτης. Πριν 1973 χρόνια το Πολυτεχνείο αποτέλεσε ένα από τα ιστορικότερα γεγονότα του εικοστού αιώνα. Ο ιστορικός της εποχής του 3946 μ. Χ ,προσπαθεί να κωδικοποιήσει , να ερμηνεύσει και να αναλύσει το συγκεκριμένο συμβάν , αντλώντας πληροφορίες από οπτικοποιημένα ντοκουμέντα , από έντυπα της εποχής και από τις επετείους της μεταπολίτευσης. Ο ‘’Θουκυδίδης ‘’ της εποχής του 3946 , σκέφτηκε να ξεκινήσει πρώτα από τις επετείους της μεταπολιτευτικής γενιάς και κατόπιν να πλαισιώσει την έρευνά του με το αρχαϊκό ,το άμεσο υλικό της εποχής του 1973.
Ανέτρεξε στα αρχεία και παρατήρησε πολιτικούς να αναφωνούν μεγαλόφωνα , όμορφα και συγκινητικά λόγια για όσους αγωνίστηκαν για ψωμί , παιδεία και ελευθερία. Τα τύμπανα της επίσημης κρατικής μπάντας χτυπούν με έντονο ρυθμό , σαν να προσπαθούν να θυμίσουν στους ευρισκόμενους τον σκοπό της συγκέντρωσης. Τριγύρω από το κτίριο οι μικροπωλητές πωλούν κόκκινα τριαντάφυλλα , πλαστικές σημαίες και μπαγιάτικο χοτ-ντογκ. Οι περισσότεροι που θυσίασαν την ζωή τους για την αποκατάσταση της Δημοκρατίας , δεν συμμετέχουν στις επετείους αλλά παραμένουν ενεργοί πολίτες μέσα στον μικρόκοσμο τους. ΄΄Αλήθεια γιατί ;΄΄ , διερωτάται ο ιστορικός. Οι φοιτητές συντηρώντας το ηθικό χρέος συγκεντρώνονται ,συζητούν και διεκδικούν όσα διεκδικούσαν οι τότε συνάδελφοι τους.΄΄ Αλήθεια γιατί ;΄΄ , διερωτάται ο ιστορικός.΄΄ Μετά από τόσα χρόνια , ακόμη να πραγματοποιηθούν τα αιτήματα τους ; ΄΄. H απελπισία και ο θυμός των νέων παραμένει εντονότερος , η παιδεία ερωτοτροπεί με ιδιωτικά συγκροτήματα ,οι δάσκαλοι και οι καθηγητές είναι λίγοι και δεν καλύπτουν όλες τις λειτουργικές ανάγκες ,τα σχολικά εγχειρίδια αλλάζουν με πολιτικούς και όχι με παιδαγωγικούς κανόνες και τα παιδιά παραμένουν υπνωτισμένα μέσα στην ανυπαρξία της ίδιας της ζωής τους. Ο ιστορικός διαβάζει τα έντυπα με τις προγραμματικές δηλώσεις της μεταπολιτευτικής γενιάς και εντυπωσιάζεται από τα όνειρα ,τις προσδοκίες και τις κοινωνικοπολιτικές αλλαγές που πρόκειται να συντελεστούν. Ανατρέχει στα αποτελέσματα αυτών των εξαγγελιών και διαπιστώνει πως σχεδόν τίποτα δεν πραγματοποιήθηκε ,αν και η τεχνολογία αναπτύχθηκε , και οι πλούσιοι έγιναν πλουσιότεροι. Οι δρόμοι πάλι γέμισαν με πανό και σημαίες. Η ιστορική μνήμη παραμένει χαραγμένη στην συνείδηση μας και αποτελεί το εφαλτήριο για νέους αγώνες που θα χαράξουν πολιτικούς δρόμους. Aς μην επαληθεύσουμε τον ιστορικό του μέλλοντος .Εμείς , όλοι να μην προδώσουμε ξανά τα ιδανικά των μαχητών της Δημοκρατίας και της σημασίας του Πολυτεχνείου. Ποτέ δεν είναι αργά , όμως κάθε στιγμή που περνά με αδιαφορία , θα επιβεβαιώνουμε όλους όσοι το αντιπαρατίθενται. ΄΄Λοιπόν πως φτάσαμε ως εδώ και πότε θα αλλάξει ο κόσμος ;΄΄.

ΑΘΑΝΑΤΗ ΕΙΣΑΙ ΜΕΣΑ ΣΤΗ ΨΥΧΗ ΜOY ΒΑΒΩ

ΑΘΑΝΑΤΗ ΕΙΣΑΙ ΜΕΣΑ ΣΤΗ ΨΥΧΗ ΜOY ΒΑΒΩ

ΣΑΝ ΝΑ ΜΗ Σ ΕΧΑΣΑ ΠΟΤΕ ΝΑΜΑΣΤΕ ΠΑΛΙ
ΟΛΑ ΕΧΟΥΝ ΜΕΙΝΕΙ ΟΠΩΣ Τ ΑΦΗΣΕΣ ΠΡΙΝ ΧΡΟΝΙΑ
Ο ΜΑΥΡΟΣ ΟΚΤΩΒΡΗΣ ΠΟΤΕ ΔΕΝ ΘΑ ΑΦΑΝΙΣΕΙ
ΤΗΝ ΜΟΡΦΗ ΣΟΥ ΠΟΥ ΑΝΑΠΝΕΕΙ ΑΙΩΝΙΑ.

ΠΩΣ ΝΑ ΞΕΧΑΣΩ ΤΗΝ ΑΘΩΑ ΤΗΝ ΜΑΤΙΑ ΣΟΥ
ΤΑ ΣΤΟΡΓΙΚΑ ΚΑΙ ΑΓΑΠΗΣ ΛΟΓΙΑ
ΜΑ ΠΙΟ ΠΟΛΥ ΤΗΝ ΟΜΟΡΦΗ ΚΑΡΔΙΑ ΣΟΥ
ΠΟΥ ΜΕ ΟΔΗΓΕΙ ΚΑΙ ΘΑ ΜΕ ΟΔΗΓΕΙ ΑΙΩΝΙΑ.

ΣΑΝ ΝΑ ΜΗ Σ ΕΧΑΣΑ ΠΟΤΕ ΝΑΜΑΣΤΕ ΠΑΛΙ
Ο ΧΡΟΝΟΣ ΑΔΥΝΑΜΟΣ ΝΑ ΦΘΕΙΡΕΙ
ΤΑ ΑΝΑΛΑΦΡΑ ΛΑΜΠΕΡΑ ΜΑΤΙΑ ΣΟΥ
ΠΟΥ ΣΤΕΚΟΥΝΕ ΣΗΜΑΙΑ ΣΤΑ ΟΝΕΙΡΑ ΜΟΥ.

ΠΑΡΑΠΟΝΟ ΜΕ ΠΙΑΝΕΙ ΠΟΥ ΔΕ ΣΕ ΒΛΕΠΩ
ΝΑ ΕΜΠΝΕΥΣΘΩ ΝΑ ΣΕ ΥΜΝΗΣΩ
ΝΑ ΝΟΙΩΣΩ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ ΣΟΥ ΤΟ ΚΥΜΑ
ΚΑΙ ΜΕΣΑ ΤΟΥ ΝΑ ΚΟΛΥΜΠΗΣΩ.

ΣΑΝ ΝΑ ΜΗ Σ ΕΧΑΣΑ ΠΟΤΕ ΝΑΜΑΣΤΕ ΠΑΛΙ….
ΕΜΕΝΑ ΚΑΙ ΣΕΝΑ ΒΑΒΩ ΜΟΥ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ
ΝΑ ΜΑΣ ΧΩΡΙΣΕΙ ΚΑΝΕΝΑΣ ΜΑΥΡΟΣ ΟΚΤΩΒΡΗΣ
ΜΑ ΚΑΝΕΝΑΣ ΑΔΥΣΩΠΗΤΟΣ ΟΚΤΩΒΡΗΣ.

Πέμπτη 3 Ιουνίου 2010

Πότε είναι διάολε το προσεχώς ;

Πότε είναι διάολε το προσεχώς ;

Η παιδική ηλικία είναι δύσκολη όχι μόνο για το ίδιο το άτομο αλλά και για τους τριγύρω του. Στη δεκαετία του ’80 κάτω από το τότε σπίτι της αδελφής μου, υπήρχε μια πινακίδα σε ένα υπό διαμόρφωση εμπορικό μαγαζί. Προσεχώς ανοίγουμε.
Ανυπομονούσα να μάθω τι ακριβώς σημαίνει το προσεχώς, τι είδους μαγικό μαγαζί θα άνοιγε, τι θα πωλούσε, τι μαγικά πράγματα θα αγόραζα, ίσως αυτό το μαγικό προσεχώς μου έδινε κάτι μαγικό που θα ταξίδευα πετώντας, θα άλλαζα τις εποχές, θα γύριζα το χρόνο πίσω και μπροστά, θα εξαφανιζόμουνα και θα εμφανιζόμουνα όποτε ήθελα, θα τους κορόιδευα όλους και όλα και θα ήμουν καπνός…
Προσεχώς ανοίγουμε. Επισκεπτόμουν συχνά την αδελφή μου, είχα και την ευκαιρία να πειράξω το νεογέννητο ανηψιό μου που προσεχώς και συνεχώς μεγάλωνε αλλά το άλλο προσεχώς αργούσε.
Ξάφνου, το μαγαζί κινούταν. Στη βιτρίνα είδα ξηρούς καρπούς προς προσεχώς πώληση. Απογοητεύτηκα για λίγο. Θα μου χάλαγε το όνειρο ο ξηρός καρπός ; σκέφτηκα. Απεναντίας, ήταν ένας ξηρός καρπός που θα τον ήξερα μόνο εγώ, θα τον έτρωγα μόνο εγώ και θα αποκτούσα τέτοιες και τόσες δυνάμεις που θα έκανα τα όνειρα μου πραγματικότητα. Θα πετούσα, θα εξαφανιζόμουν όποτε επιθυμούσα και για όσο επιθυμούσα. Ήμουν η χαρά της μάνας μου , δεν αγωνιούσε ποτέ (χα) για μένα, τώρα ειδικά…
Τα χρόνια πέρασαν. Ακόμα περιμένω το προσεχώς. Πάντως εγώ έμαθα να πετώ.

Τρίτη 18 Μαΐου 2010

Ράσελ Μπ., Τα προβλήματα της φιλοσοφίας

Η φιλοσοφία, μ' όλο που
αδυνατεί να μας δώσει με βεβαιότητα την αληθινή
απάντηση στις αμφιβολίες που η ίδια γεννά, μπορεί
να υποβάλλει πολλές δυνατότητες που πλαταίνουν
το πνεύμα μας και το απελευθερώνουν από την
τυραννία του εθίμου. ΄Ετσι, ενώ μειώνει το αίσθημα
της βεβαιότητας για το πώς είναι τα πράγματα,
αυξάνει σε μεγάλο βαθμό τη γνώση μας για το πώς
είναι πιθανό να είναι αυτά. Παραμερίζει τον
αλαζονικό κάπως δογματισμό εκείνων που ποτέ δεν
ταξιδέψανε στις περιοχές της λυτρωτικής
αμφιβολίας και κρατά ζωντανό το αίσθημά μας του
θαυμασμού με το να μας δείχνει γνωστά πράγματα
κάτω από μια άγνωστη σκοπιά».

Ράσελ Μπ., Τα προβλήματα της φιλοσοφίας

Τετάρτη 31 Μαρτίου 2010

M.M.E :Ανάμεσα στο μύθο και στην πραγματικότητα

M.M.E :Ανάμεσα στο μύθο και στην πραγματικότητα

Δικαίως τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης έχουν χαρακτηριστεί ως κοινωνική μάστιγα, ως ‘’κοινωνικό ναρκωτικό’’, διότι έχουν τη δυνατότητα κατασκευής της πλαστής πραγματικότητας ή συγκάλυψής της και διαμορφώνουν ένα μονομερή και μεροληπτικό τρόπο σκέψης που δεν εξυπηρετεί τις σύγχρονες ανάγκες του ανθρώπου. Ενώ κυριαρχεί πληθώρα πληροφοριών, στην πραγματικότητα, ο κάθε άνθρωπος αντιλαμβάνεται λιγότερα, με αποτέλεσμα να μη διαμορφώνει μια ολοκληρωμένη εικόνα της ενημέρωσης, που του παρέχεται
Αρκετές φορές η τηλεόραση προκαλεί στους μικρούς, αλλά και στα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, συναισθηματικές και γνωστικές επιδράσεις, χωρίς να δίνει την πραγματική εικόνα της ζωής. Δημιουργεί στους ανθρώπους, μέσα από τα διαφημιστικά κυρίως προγράμματα, ψεύτικες ανάγκες, μια εξωπραγματική πραγματικότητα που τους καθιστούν καταναλωτές αχρείαστων αγαθών και κίβδηλων ιδεών και αξιών
Μέσα από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης κατασκευάζεται ένα ψεύτικο μοντέλο της πραγματικότητας που δεν έχει καμιά επαφή, καμιά σχέση με την αληθινή όψη της ζωής. Αυτό το μοντέλο της ψευδαίσθησης προσφέρει στον άνθρωπο μια αυταπάτη, με το πρόσχημα πως θα ‘’βιώσει’’ πρωτόγνωρες εμπειρίες. Ο άνθρωπος καταναλώνει τα προϊόντα που προσφέρονται από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης και έχει την αίσθηση πως κινείται σε χώρους διαφορετικούς από τους δικούς του, αποκτά μια κοινωνική ταυτότητα και θεωρεί πως παίζει κοινωνικούς ρόλους που στην αληθινή, στην καθημερινή του ζωή είναι ξένοι, άγνωστοι.
Η πραγματικότητα αυτή έχει βέβαια παγκόσμια διάσταση. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η Πάουντερμεϊκερ, το Χόλυγουντ κατασκευάζει όνειρα προσαρμοσμένα στην αμερικάνικη επιθυμία με την προσδοκία ότι κάποτε θα πραγματοποιηθούν. Με ηχητικά εφέ, με τη μουσική επένδυση, με τα πλούσια χρώματα, στην τηλεόραση ή στον κινηματογράφο, προβάλλει μια ψεύτικη απεικόνιση της πραγματικότητας, ο μεταμφιεσμένος ρεαλισμός, με αποτέλεσμα τα πρόσωπα και τα δρώμενα να μοιάζουν αληθινά. Ο θεατής που παρακολουθεί τα προγράμματα αισθάνεται πως οι σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων είναι ακριβώς όπως απεικονίζονται στην οθόνη, και είναι πραγματικές. Όπως σχολιάζουν και οι κυριότεροι εκπρόσωποι της Σχολής της Φρανκφούρτης, οι Αντόρνο και Χορκχάϊμερ, όσο πιο πιστά γίνεται η αντιγραφή της πραγματικότητας μέσω της οθόνης, τόσο πιο εύκολα εξαπατώνται οι άνθρωποι και δε διακρίνουν την πραγματικότητα από την ψευδαίσθηση
Συνεπώς, τα Μ.Μ.Ε κατασκευάζουν μια εξωπραγματική πραγματικότητα που οι ήρωες αυτών γεννιούνται υπεράνθρωποι, με υπερφυσικές δυνατότητες που ξεπερνούν το κάθε εμπόδιο με εξαιρετική ευκολία. Η τοποθέτηση αυτή σημαίνει πως τα κοινωνικά γεγονότα διαμορφώνονται και καθορίζονται από δυνάμεις που είναι έξω από τον άνθρωπο και πως η ανθρώπινη πράξη, η δράση του υποκειμένου δεν αποτελεί το κυρίαρχο στοιχείο της εξέλιξης του.
Αντίθετα, η τύχη, το φύλο, η ταξική καταγωγή είναι τα στοιχεία που καθορίζουν την πρόοδο της ανθρωπότητας, με αποτέλεσμα η ανθρώπινη ύπαρξη είτε να περιορίζεται είτε να μηδενίζεται και να εξαρτάται το μέλλον της από μεταφυσικές δυνάμεις
Και ενώ τα ΜΜΕ μπορούν και πρέπει να διαμορφώνουν προϋποθέσεις ενίσχυσης του δημοκρατικού ελέγχου της κοινωνίας πάνω στην εξουσία, εντούτοις στην πλειοψηφία τους υπηρετούν και αναπαράγουν μια φιλοσοφία που καλλιεργεί την αποστασιοποίηση του ανθρώπου από την ίδια τη ζωή και οδηγεί στην παραίτηση του από τη δυνατότητα να διαμορφώνει τη ζωή του, να έχει λόγο στα κοινωνικά, πολιτιστικά και πολιτικά δρώμενα να διεκδικεί και επιδιώκει τη συμμετοχή του στο κοινωνικό γίγνεσθαι.
Τα παραδείγματα χειραγώγησης της κοινής γνώμης και της παρουσίασης μιας πλασματικής πραγματικότητας από τα ΜΜΕ είναι πάμπολλα. Το 1982 μια δημοσιογράφος της «Washington Ρost» βραβεύτηκε για το εξαιρετικό ρεπορτάζ της για το μικρό Τζίμι, ένα οκτάχρονο ηρωινομανή... που δεν υπήρξε ποτέ. Στον πόλεμο του Περσικού ο Μike Deaver πρώην σύμβουλος επικοινωνίας του προέδρου Ρήγκαν επιστράτευσε την κόρη του Πρέσβη του Κουβέιτ στην Ουάσιγκτον για να υποδυθεί μια δήθεν Κουβετιανή νοσοκόμα που διηγόταν με λυγμούς και εξαντλητικές λεπτομέρειες τη βάρβαρη εισβολή Ιρακινών στρατιωτών στο μαιευτήριο της πόλης του Κουβέιτ και την αρπαγή των λεχώνων, αφού πρώτα τους απέσπασαν τα νεογέννητα που κείτονταν νεκρά στο πάτωμα. Όπως χαρακτηριστικά συνήθιζε να λέγει στους δημοσιογράφους του ο μεγιστάνας του αμερικανικού τύπου William Randolph Ηearst: «Μην αφήσετε ποτέ την αλήθεια να σας στερήσει μια ωραία ιστορία».
Χρήστος Σοροβέλης
Φιλόλογος

Πέμπτη 7 Ιανουαρίου 2010

Oι Προσωκρατικοί ως διαμορφωτές της Αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας

Oι Προσωκρατικοί ως διαμορφωτές της Αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας

Οι Αρχαίοι έλληνες συνειδητοποίησαν ότι οι παραδοσιακές – δογματικές απόψεις για τη ζωή έχουν χρεοκοπήσει. Το πέρασμα από το μύθο στο λόγο αποτέλεσε σημαντική παράμετρος για να επικρατήσει η λογική. Να ερμηνεύεται η φύση με ορθολογισμό και να μην εναπόκειται το κάθε τι σε θεολογική προσέγγιση. Σταδιακά γεννήθηκε η αρχαία ελληνική φιλοσοφία τον 6ο αιώνα π.Χ που στη θέση της αυθεντίας της παράδοσης διατυπώθηκαν φυσικές θεωρίες με λογική συνοχή και συνέπεια. Οι προσωκρατικές θεωρίες βασίζονταν σε παρατηρήσεις των εμπειρικών δεδομένων σε συνδυασμό με την κριτική προσέγγιση της φυσικής πραγματικότητας. Προβάλλεται η ανάγκη ύπαρξης καθολικών αποδείξεων που δεν θα αμφισβητούνται εύκολα και θα αντέχουν στην κριτική. Προσπάθησαν να διαμορφώσουν μια επιστημονική – φιλοσοφική γλώσσα διατυπώνοντας έννοιες όπως τι είναι κόσμος , τι είναι κίνηση, τι είναι φύση, από πού προήλθε ο άνθρωπος.
Οι προσωκρατικοί φιλόσοφοι αρχίζουν να χρησιμοποιούν επιστημονικούς όρους. Με τις θεωρίες τους οδηγούνται στον ορθολογισμό έχοντας ως σκοπό να βάλουν σε τάξη ένα νέο κόσμο που θα έχει τη δυνατότητα να συνδυάζει τις τεχνικές και πρακτικές δυνατότητες της εποχής με τη θεωρητική προσέγγιση των φυσικών και κοινωνικών προβλημάτων. Προσπάθησαν να απαντήσουν σε πολλά φυσικά θέματα, δίχως να προσωποποιούν τη φύση, ούτε δίνοντας της θεϊκές διαστάσεις και μορφές. Επαναστατικό χαρακτηρίζεται το πέρασμα από το μύθο στο λόγο που πρέπει να συσχετιστεί με τις κοινωνικές-πολιτικές εξελίξεις της εποχής. Συγκεκριμένα, η Μίλητος της Ιωνίας – ούσα πλούσια πόλη- πρωτοστάτησε στη διακίνηση των νέων ιδεών και σιγά- σιγά εγκαταλείπεται η κλειστή παραδοσιακή κοινωνία και παρουσιάζεται μια στροφή προς την ανοικτή κοινωνία.
Ειδικότερα ο Θαλής ,ο Αναξίμανδρος , ο Αναξιμένης προσπαθούν να ερμηνεύσουν τη φύση, τον κόσμο μέσω της παρατήρησης. Ερμηνεύουν τα φυσικά φαινόμενα , το σύμπαν κυρίως με επιστημονικούς όρους, χωρίς ωστόσο να λείπουν οι μυθολογικές αναφορές. Βρισκόμαστε στην αναγέννηση της φιλοσοφίας. Η φιλοσοφική τους θεώρηση εγκατέλειψε τις στερεότυπες δοξασίες της μυθικής παράδοσης και έδωσε λογικές – χωρίς πάντα να το καταφέρει- ερμηνείες στα προβλήματα του κόσμου. Διατύπωσαν κοσμοθεωρίες για το σύμπαν, την αστρονομία, τη φυσιολογία και ονομάστηκαν φυσικοί ή φυσιολόγοι. Ο Θαλής ο Μιλήσιος πίστευε ότι οι σεισμοί προέρχονται από την κίνηση του νερού , αφού η Γη επιπλέει πάνω σε αυτό. Αυτή η διαπίστωση φαίνεται σήμερα ανεδαφική αλλά προσπάθησε να δώσει μια λογική εξήγηση στο φαινόμενο των σεισμών, εγκαταλείποντας μυθοπλασίες και δεισιδαιμονίες. Ο Αναξίμανδρος πίστευε στην εξελικτική πορεία του ανθρώπινου γένους ότι από μια ζωική μορφή όμοια με του ιχθύος έφθασε στη σημερινή του μορφή. Ο Αναξιμένης ταυτίζει την ψυχή με τον αέρα και το πνεύμα θεωρώντας ότι ο κόσμος δημιουργήθηκε με τον αέρα και τις μεταβολές του. Ο Πυθαγόρας κάνει λόγο για την αθανασία της ψυχής, τη μετενσάρκωση και τη συγγένεια όλων των έμψυχων όντων. Ο Ξενοφάνης καταδικάζει τον ανθρωπομορφισμό των θεών και ασκεί κριτική στις παραδοσιακές θρησκευτικές πρακτικές αποδεχόμενος τον έναν και μοναδικό θεό. Ο Ηράκλειτος πίστευε ότι ο κόσμος έχει προαιώνια προέλευση από τη ζωντανή φωτιά. Ο Παρμενίδης θεωρεί ότι ο θάνατος δεν μας οδηγεί στην ανυπαρξία, υπάρχει η δυνατότητα επιστροφής μας, άρα δεν υπάρχει λόγος να το φοβόμαστε., δίνοντας μια υπαρξιακή διάσταση στη διδασκαλία του. Ο Ζήνωνας έκανε αναφορά στην ανυπαρξία της κίνησης θεμελιώνοντας τη διαλεκτική. Ο Εμπεδοκλής αναφέρει τέσσερα στοιχεία που καθορίζουν τις κοσμικές αλλαγές τη γη, το νερό, τη φωτιά και τον αέρα. Ο Αναξαγόρας θεωρούσε ότι ο νους του ανθρώπου αποτελεί βασικό στοιχείο της ύπαρξης του
Τη σχολή των Ατομικών αποτελούσαν ο Λεύκιππος και ο Δημόκριτος, καθώς αυτοί υπήρξαν οι εισηγητές της ατομικής θεωρίας.. Σύμφωνα με την ατομική φιλοσοφία η κίνηση αποτελεί βασικό στοιχείο της ύλης, δεν είναι δυνατόν να διαιρείται συνεχώς και αποτελείται από μικρά σωματίδια.. Ο Δημόκριτος αποδέχεται την ύπαρξη της κίνησης και την ύπαρξη του κενού αφού αποτελεί την προϋπόθεση για την κίνηση στο χώρο.

Χρήστος Σοροβέλης
Φιλόλογος